DE SAMENWERKERS
- Johan Oostenveld | afdelingsleider Groen en Schoonmaak Caparis
- Frederik de Vries | hoofd vaktechnisch medewerker, afdeling vaarwegen Provincie Fryslân
Een klein plantje met grote impact. Dat is de exotische waternavel. Deze snelgroeier rukt op in heel Nederland, ook in de Opsterlandse Compagnonsvaart. Doe je niets, dan groeit alles dicht. Een ramp voor vaarverkeer, waterdoorstroom, andere planten én dieren. Provincie Fryslân en Caparis strijden daarom samen tegen de waternavel in deze vaart. Met succes.
Hoe groot is het waternavel-probleem?
Frederik: ‘In Opsterland is een waternavel-hotspot vlakbij Jubbega en Schurega. Dat is zeker een probleem. Want de plant verdubbelt zich razendsnel en vormt een grote dikke mat. Onze vaarwegen moeten schoon en goed bevaarbaar blijven. Bestrijden is dus noodzakelijk.’
Johan: ‘Het bestrijden is wel een flinke uitdaging. Want je moet elk stukje weghalen, anders groeit-ie meteen verder. Dat komt dus precies. De waternavel zit nu vooral in kanalen. Je wilt deze plant zeker niet in plassen of meren, daar is bestrijden nog veel lastiger.’
Caparismedewerkers helpen bij de bestrijding; hoe ontstond jullie samenwerking?
Frederik: ‘We zochten als provincie bestrijders van de waternavel en Caparis is gespecialiseerd in groenbeheer. Een mooie match. Ook willen we graag invulling geven aan social return, zodat iemand met afstand tot de arbeidsmarkt aan de slag kan. Daarom zochten we contact met Caparis en ons plan werd positief ontvangen.’
Johan: ‘Wij waren meteen enthousiast. Dit werk is eenvoudig en secuur, het loopt het hele jaar door en de provincie is een fijne opdrachtgever. Het was dan ook snel rond; sinds april 2021 zijn continu twee Caparis-medewerkers inzetbaar voor de waternavel-bestrijding in de Opsterlandse Compagnonsvaart, soms meer als het nodig is.’
En wat gebeurt er op het water?
Johan: ‘Onder begeleiding van een uitvoerder varen ze dagelijks op een bootje door de vaart. Ze hebben schepnetten en harken mee. Overal waar waternavel zit, wordt dit zorgvuldig losgeharkt en in de boot geschept. Er mag geen fragmentatie ontstaan, want elk los stukje groeit dus direct verder.’
Frederik: ‘De waternavel gaat vervolgens naar een opslagplek aan de wal. Bij de start kregen de Caparis-medewerkers een korte training, maar inmiddels hebben ze het goed onder de knie. Ze dragen altijd een zwemvest tijdens het werk, want veiligheid staat voorop.’
Zijn jullie de waternavel nu de baas?
Frederik: ‘We zien een duidelijke afname in deze vaart. Nergens drijven meer grote bossen en dat is top. De Caparis-mannen doen hun werk zorgvuldig, met resultaat! Maar het werk stopt niet. Dit moet het hele jaar door gebeuren.’
Johan: ‘Het gaat vooral om beheersing van de plant. Helemaal weg krijgen we ‘m niet. In het voorjaar zetten we wat extra mensen in, om snelgroei in de zomer te voorkomen.’
Werken jullie op meer locaties samen?
Johan: ‘Bij de sluizen in deze vaart verzorgen Caparis-medewerkers het groenbeheer. Op andere plekken in de provincie werken we samen met Empatec en Wetterskip Fryslân om waternavel en distels te bestrijden. Heeft de provincie ons nodig voor meer vaarwegen of nieuwe exoten? Dan staan we paraat.’
Frederik: ‘We zijn blij met de inzet van Caparis. Mogelijk wordt dit verder uitgebreid. Het is mooi om te zien hoe de medewerkers hier op hun plek zijn. Zij zetten hun talent in, wij worden ontzorgd. Een win-win situatie!’